Ma trận BCG đã trở thành một công cụ quan trọng để đánh giá danh mục sản phẩm của một doanh nghiệp và xác định chiến lược phát triển thị phần. Trong bài viết dưới đây, hãy cùng Học Nhanh tìm hiểu những thông tin chi tiết về ma trận bcg nhé!
Ma trận BCG là gì?
Ma trận BCG (BCG Matrix) là một thuật ngữ viết tắt của Boston Consulting Group, một công ty nghiên cứu chiến lược hàng đầu đã đưa ra lý thuyết này. Ma trận BCG được tạo ra với mục tiêu hỗ trợ các doanh nghiệp trong việc xác định chiến lược tăng trưởng thị phần bằng cách thực hiện phân tích danh mục sản phẩm của họ. Qua đó, từ đó, họ có thể đưa ra quyết định về việc tiếp tục đầu tư vào hoặc loại bỏ sản phẩm khỏi danh mục kinh doanh của mình. Ma trận Boston thực hiện phân tích bằng cách sử dụng các yếu tố tương ứng với các trục ngang và dọc, bao gồm:
- Thị phần: Đo lường tỷ trọng thị phần một sản phẩm cụ thể đang chiếm trong thị trường.
- Tăng trưởng thị trường: Đo lường tốc độ tăng trưởng của thị trường mà sản phẩm đó đang hoạt động.
Xem thêm: Dịch vụ Facebook
Ma trận BCG gồm những gì?
Ma trận BCG cơ bản cho rằng trong danh mục sản phẩm của một doanh nghiệp, có những sản phẩm có khả năng mang lại lợi nhuận cao, những sản phẩm có khả năng mang lại lợi nhuận trung bình, và cũng có những sản phẩm nếu tiếp tục sử dụng sẽ gây thiệt hại cho doanh nghiệp. Do đó, người lãnh đạo cần dựa vào hai yếu tố chính là thị phần (cao hoặc thấp) và tốc độ tăng trưởng của ngành (cao hoặc thấp) để phân loại các sản phẩm vào các nhóm tương ứng.
Ma trận BCG được chia thành bốn phần tư, tương ứng với bốn đơn vị kinh doanh chiến lược (SBU). Các phân loại dựa trên phân tích thị phần và tăng trưởng thị trường. Bốn phần tư trong ma trận BCG gồm:
SBU Con chó
Các sản phẩm nằm trong vùng Con chó của ma trận thường thuộc vào các thị trường đang phát triển chậm và có thị phần thấp. Những sản phẩm này có khả năng tự duy trì và tạo ra dòng tiền, tuy nhiên, chúng thường không có tiềm năng để tiến vào phân khúc Ngôi sao của ma trận. Do đó, doanh nghiệp thường quyết định loại bỏ các sản phẩm thuộc vùng Con chó, trừ khi chúng có giá trị bổ sung cho các sản phẩm hiện có hoặc có thể sử dụng để cạnh tranh.
SBU Dấu hỏi
Đây là các sản phẩm có thị phần nhỏ nhưng có tiềm năng tăng trưởng cao. Chúng thuộc vào các ngành hàng có triển vọng tăng trưởng kéo dài trong tương lai. Để khai thác đầy đủ tiềm năng của chúng, cần có đầu tư vốn lớn và quá trình đánh giá tiềm năng cụ thể. Các dự án có tính mạo hiểm hoặc xuất phát từ ý tưởng khởi nghiệp thường thuộc vào phân khúc Dấu hỏi.
Chúng có tiềm năng để chiếm lĩnh thị phần và cuối cùng trở thành các sản phẩm Ngôi sao. Tuy nhiên, nếu không đầu tư một cách thích hợp, các sản phẩm Dấu hỏi có thể phát triển và tiêu tốn một lượng lớn vốn. Trong trường hợp không thành công, chúng dễ dàng rơi vào phân khúc sản phẩm Con chó.
SBU Ngôi sao
Các sản phẩm nằm trong phần tư Ngôi sao của ma trận đề cập đến thị trường đang phát triển với tốc độ nhanh và là nơi (các) sản phẩm có thị phần cao. Các sản phẩm thuộc phân khúc này thường là các sản phẩm dẫn đầu thị trường và đáng để đầu tư để duy trì vị trí hàng đầu, thúc đẩy tăng trưởng và duy trì lợi thế cạnh tranh.
Dòng tiền đầu vào của các sản phẩm Ngôi sao thường đòi hỏi một số lượng lớn tiền mặt, nhưng đồng thời chúng cũng tạo ra lượng tiền lớn. Khi thị trường đạt đến giai đoạn trưởng thành và các sản phẩm vẫn duy trì thành công, các sản phẩm Ngôi sao có thể chuyển đổi và trở thành những Con bò sữa. Các sản phẩm Ngôi sao được xem xét cao bởi công ty và luôn được ưu tiên hàng đầu trong danh mục sản phẩm của họ.
SBU Con bò
Các sản phẩm có tốc độ tăng trưởng thấp, nhưng thị phần cao và khả năng cạnh tranh mạnh. Chúng có tiềm năng sinh lợi cao, nhưng sự phát triển của ngành hàng diễn ra chậm do đã đạt đến mức bão hòa. Vì vậy, việc duy trì mức đầu tư ổn định và cân nhắc là cần thiết, để có thể dành nguồn lực đầu tư vào các đơn vị kinh doanh khác như Ngôi sao hoặc Dấu hỏi. Các sản phẩm Bò sữa đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo sự cân bằng và ổn định cho danh mục đầu tư.
Xem thêm: Các xu hướng kinh doanh doanh phổ biến hiện nay
Ưu điểm của ma trận BCG
Dưới đây là một vài ưu điểm của ma trận BCG mà bạn không nên bỏ qua:
- Có thể dễ dàng áp dụng trong thực tế
- Giúp nhà quản lý hiểu rõ vị trí chiến lược của các mảng kinh doanh trong danh mục đầu tư.
- Là một công cụ xuất phát điểm tốt để thực hiện phân tích chi tiết hơn.
Hạn chế của ma trận BCG
Bên cạnh những ưu điểm thì ma trận BCG cũng tồn tại một vài hạn chế:
- Ma trận BCG không xem xét môi trường kinh doanh toàn cầu, vì vậy không thể cung cấp cái nhìn tổng quan về sản phẩm trong bối cảnh nội và ngoại bên của doanh nghiệp.
- Ma trận BCG hầu như không thể dự đoán tương lai.
- Việc áp dụng Ma trận BCG có thể dẫn đến những sai lầm khi nhà lãnh đạo thực hiện đánh giá và phân loại sản phẩm.
Trên đây là nội dung về ma trận BCG. Hy vọng sau khi đọc xong bài viết, bạn sẽ hiểu hơn về loại ma trận này nhé!
